قطعاً ضروری است در وبسایت آموزش سخنرانی و فن بیان به عنوان یک موضوع مهم، مفهوم و معنی فن بیان یا «Speaking Skills» را به صورت دقیق و مشخص بیان کنیم.

تعریف فن بیان

فن بیان در حقیقت همان توان سخن‌گفتن (در هر شرایط و زمان) است. زمانی که صحبت از فن بیان به میان می‌آید، جدا از این که شما چه کسی هستید؟ چه کاری دارید؟ با چه کسی صحبت می‌کنید و….فقط کافیست که از زبان خود استفاده کنید، شما نیاز به فن بیان دارید. (مشاهده همه نوشته‌های وبسایت در مورد: فن بیان  )

اگر می‌خواهید با دوستان خود ارتباط خوبی برقرار کنید، روابط عمومی خوبی داشته باشید، منظور خود را به خوبی به مخاطبانتان منتقل کنید و همچنین کاری کنید که بقیه از همنشینی و صحبت با شما لذت ببرند باید «فن بیان» خوبی داشته‌باشید.

برای یادگیری فن بیان باید، قدرت کلامی خود را افزایش دهید و از تکنیک‌ها و تمرین‌های عمومی استفاده کنید، بدانید با چه کسی چطور صحبت کنید و با هنر خود کاری کنید که هر کسی از صحبت با شما لذت ببرد و اهداف خود را به گونه‌ای پیش ببرید آن‌طور که می‌خواهید.

باید دقت کنید که اگر کسی از فن بیان خوبی برخوردار است، لزوماً نه گوینده خوبی است، نه سخنران خوبی و نه مذاکره کننده خوب! بلکه کسی که فن بیان خوبی دارد پیش‌زمینه این را دارد که یک سخنران، مذاکره کننده و مدرس فوق‌العاده باشد!

کاربردهای فن بیان

فن بیان آنقدر گسترده‌است که ما تنها در ادامه به برخی از کاربردهای آن اشاره می‌کنیم.

۱.سخنرانی و صحبت در جمع
۲.گویندگی و مجری‌گری
۳.مشاوران و روان‌شناسان
۴.وکیل‌ها برای دفاع ارائه دلایل (و البته قاضی)
۵.در هنگام مصاحبه یا معرفی خود در برنامه‌های مختلف
۶.در جلسات مصاحبه استخدام و….
۷.هنگام انجام کارهای روزمره و صحبت کردن با دوستان
۸.استفاده از آن برای گرفتن حق خود
۹.بیان احساسات خود به طور صحیح در زندگی مشترک
۱۰.و….

نقاط کور در فن بیان

یک موضوع عجیب در فن بیان است که اکثر افراد تصوّر می‌کنند که دارای فن بیان خوبی هستند و اصلاً نیازی به آموزش در این زمینه ندارد این در حالی است که ما باید بپذیریم که ملاک فن بیان خودمان نیستیم و در حقیقت دیگران هستند که تعیین می‌کنند آیا ما فن بیانمان خوب (یا حداقل قابل قبول) است یاخیر.

متأسفانه توهم خودبرتر بینی در مورد مهارت‌های ما بسیار پررنگ است و توجه شما را به یک تحقیق جالب (که در کتاب جعبه ابزار سخنرانی نوشته‌ام ) در این رابطه جلب می‌کنم:

تحقیقات زیادی انجام شده که نشان می‌دهد که بخش قالب جامعه این دیدگاه را دارند که در موقعیت فعلی خود جزو افراد برتر هستند. در حقیقت همه ما دیده‌ایم که اکثر مردم خود را جزو افراد برتر و خاص تصور می‌کنند.

در ادامه قصد دارم تحقیقی از «دانینگوکروگر» را برای شما مطرح کنم که در سال ۲۰۰۰ جایزه اسکار را برنده شده است. در این تحقیق به افراد تحت آزمایش تکلیف‌های خاصی را ارائه دادند که حل مسائل منطقی، ریاضی، آنالیز، سؤالات گرامر یا سؤالاتی از قبیل اینکه فرضاً این طنز چقدر خنده آور بود و از آنها خواستند نتیجه عملکرد خود را در تست‌ها در قیاس با دیگر افراد هم‌گروه اعلام کنند.

نتایج به ۴ دهک تقسیم شد و حاکی از این بود که تمام افراد خود را در زمره ۵۰ درصد برتر به شمار آورده بودند!

نتیجه جالب‌تر این بود که افرادی که در حل مسائل قدرت کافی رانشان نداده و جواب‌های نادرست بیشتری داشتند، درتخمین جایگاه خودشان هم به همان اندازه دچار خطا بودند.

پس از آن، این امر به اثبات رسید که هر چه افراد آموزش بیشتری می‌دیدند، هم سطح جواب‌ها ارتقا پیدا می کرد و هم قدرت و دقت تخمین آزمایش شونده‌ها.

در مورد رانندگی هم تحقیق مشابهی توسط سونسون انجام شد که در آن ۱۶۱ دانشجو از سوئد و امریکا انتخاب شدند تا مهارت رانندگی خودشان را در چند زمینه ارزیابی کنند که نتیجه از این قرار شد:

۹۳ درصد از امریکایی‌ها و ۶۹ درصد از سوئدی‌ها در زمینه مهارت در راندن خود را در زمره ۵۰ درصد برتر تصور می‌کردند و در مقوله امنیت در رانندگی هم ۸۸ درصد امریکایی‌ها و ۷۷ درصد سوئدی‌ها اظهارات مشابهی داشتند!

متأسفانه این موضوع در مهارت‌های ارتباطی بسیار پررنگ است و افرادی که در این حیطه واقعاً ضعیف هستند و ادعا می‌کنند که ما فن بیانمان بسیار قوی است و در ارتباطات حرف اول را می‌زنیم!

اما چه کنیم که آنها در نقطه کور هستند و هیچ تصوّر صحیحی از خود ندارد و نه تنها مهارت‌های ارتباطی که دارند به آنها کمک نمی‌کند، بلکه بلای جان آنها نیز خواهد بود.

فن بیان چه چیزی نیست؟!

فن بیان پر حرفی نیست

فن بیان لزوماً حاضرجوابی نیست

فن بیان لزوماً خوش صدا بودن نیست

فن بیان فقط تکنیک نیست

متأسفانه در کشور ما برخی از افراد، فن بیان را تا حد یکسری تکنیک‌های بسیار ساده برای وضوح صدا تنزل داده‌اند و دیگر به کلی محتوای بیان فراموش کرده‌اند. متأسفانه باید بگویم که:

چه بسیار افرادی را در کشورمان می‌شناسم که بسیار صدای خوبی دارند اما اندکی شعور و شخصیت ندارند….

بنابراین برای جمع بندی شاید بهتر باشد بگویم که مهارت‌های فن بیان شامل یکسری تکنیک برای ایجاد صدا و بیانی رسا و واضح به همراه محتوای ارزشمند و مفید است.

تهیه و تنظیم:نیاز کارخانه