بررسی مقدماتی:در مرحله مقدماتی فرایند برنامه ریزی، معمولا یک بررسی تحقیقی به منظور یافتن مکانهای مناسب جهت جایابی کارخانه انجام می گیرد.در مورد بعضی از انواع کارخانه ها و تجهیزات، ملاحظات معین محیطی یا ملاحاظات کارگری، مهم و با اهمیت است.
برای مثال کارخانه های نوشابه سازی احتیاج ضروری به آب تمیز دارند.همچنین سازندگان هواپیما حتما باید در نزدیکی محل پیمانکاران دیگری مستقر شوند.تولیدکنندگان آلومینیوم احتیاج به مقدار قابل توجهی نیروی الکتریکی دارند.
صورت بعضی از منابع عمده و عوامل محلی که باید در جایابی کارخانه مدنظر قرار گیرند، در زیر آمده است:
منابع |
شرایط محلی |
مهارت های کارگری |
درجۀ پذیرش محلی از کسب و کار |
موجود بودن زمین و هزینۀ آن |
هزینۀ ساختمان |
مواد خام |
شهرکهای صنعتی سازمان یافته |
پیمانکاران درجه دوم |
کیفیت زندگی – آب و هوا _ مسکن |
امکانات حملو نقل(شاهراه،راه آهن،خطوط هوایی و آبی) |
امکانات تفریحی-مدرسه و ... |
موجود بودن خدمات جنبی و نرخ آنها |
مالیات |
منابع اطلاعاتی:مدیریت پس از شناختن عوامل اصلی برای یافتن محلهای جغرافیایی دیگر که با نیازهای او مرتبطند، به تحقیق می پردازد.مسلما در بررسی بعدی، شیوه های غیر صحیح حذف می شوند. این همه اطلاعات از کجا می آید؟ اطاقهای بازرگانی محلی و ادارات صنایع استان، نوشته هایی تهیه می کنند که امکانات توسعه در شهرهای مختلف و جوامع محلی را به آگاهی همه برسانند.به عنوان مثال در خارج از کشور،وال استریت ژورنال و نشریات متعدد بازرگانی، حاوی آگهی هایی هستند که از طرف مقامات شهری و جوامع ارائه می شوند که در آنها دادوستد و بازرگانی تشویق و از آن حمایت شده است.
وزارت صنایع سنگین و بازرگانی و معادن و فلزات، صنایع کوچک و مرکز آمار، از جمله منابعی هستند که اطلاعات عمومی و تفضیلی را در باره محلهای استقرار کارخانه ها،وسایل و تجهیزات منشر می کنند.این اطلاعات شامل جزئیات کارگری،جمعیت،وسایل حمل و نقل،تصویری از انواع بازرگانی موجود و اطلاعات مشابه می باشد.
تحلیل جزئی:بررسی مقدماتی، معمولا محل های قابل انتخاب را کاهش می دهد.در این مرحله یک بررسی جامع تر به دنبال می آید.در هر محل بالقوه مناسب،می توان یک بررسی کارگری برای ارزیابی وجود مهارتهای محلی انجام داد.در جایی که عکس العمل محلی نامعلوم به نظر برسد یا در جاهایی که نیروی عکس العمل مصرف کنندۀ محلی،قابل تردید است؛ مطالعات تجربی یا بررسی های منظم و دقیق می توان انجام داد. عکس العمل جامعه محلی، مهم است، مثلا در مورد تصمیم گیری برای استقرار یک راکتور اتمی، یک مجموعه تفریحی، یک بانک بازرگانی، یک زندان دولتی یا یک رستوران،برای ارزیابی برخوردهای موجود و تعیین خط مشی هایی که مقبول جامعه محلی باشد روش های بررسی تحقیقی مفید خواهد بود.
برای بسیاری از صنایع،تصمیم نهایی بر محور هزینه های حمل ونقل دور می زند.چناچه بعد از بررسی مقدماتی،محلهای باقی مانده دارای شرایط یکسانی باشند؛ موسسه ای که از مواد خام خود یا بازار محصول حود دور باشد باید هزینه بیشتری را برای حمل ونقل متحمل شود.تجزیه و تحلیل حمل ونقل، مهمترین عاملی است که در آن الگوهای انتخاب محل از الویت بالایی برخوردارند
منبع:مدیریت کارخانه
نویسنده:دکتر سید محمد سید حسینی
تهیه و تنظیم:نیاز کارخانه
NiazFactory.com